Parsecs
Afkorting/Symbool:
pc
Wereldwijd gebruik:
Algemeen
Het gebruik van parsecs is wijdverbreid in het veld van de astronomie vanwege het gemak om astronomische afstanden te beschrijven. Het biedt een meer praktische en intuïtieve manier om de enorme afstanden tussen hemellichamen te meten, vooral bij het omgaan met objecten buiten ons zonnestelsel. Parsecs stellen astronomen in staat om nauwkeurig de afstanden tot sterren, sterrenstelsels en andere hemellichamen te bepalen, waardoor ze de structuur en evolutie van het universum kunnen bestuderen.
De internationale wetenschappelijke gemeenschap neemt parsecs wijdverspreid aan als een standaardeenheid van meting in astronomisch onderzoek. Het wordt gebruikt in verschillende astronomische berekeningen, zoals het bepalen van de lichtkracht en absolute magnitude van sterren, het schatten van de grootte en massa van sterrenstelsels, en het meten van de expansiesnelheid van het heelal. Het gebruik van parsecs vergemakkelijkt communicatie en samenwerking tussen astronomen wereldwijd, en zorgt voor consistentie en nauwkeurigheid in astronomische observaties en berekeningen.
Definitie:
Astronomen gebruikten trigonometrie om de afstand tot de sterren te berekenen lang voordat de term parsec werd bedacht, maar die nieuwe eenheid maakte het wel makkelijker om ondoorgrondelijke afstanden te bepalen.
Een parsec is de afstand van de zon tot een astronomisch object, die een parallax hoek van een boogseconde (1/3600 van een graad) heeft. De parallax hoek wordt gevonden door meting van de parallax beweging (schijnbare beweging van een relatief stabiele ster, meestal verre sterren) wanneer de ster wordt waargenomen vanaf beide kanten van de zon (een interval van zes maanden op aarde). De parallax hoek wordt verkregen door een halvering in het hoekverschil.
Eens de parallax hoek bevestigd is, kan je de afstand tot een ster berekenen met behulp van trigonometrie, omdat we de afstand kennen van de aarde vanaf de zon. De afstand vanaf de zon tot een lichaam met een parallax hoek van 1 boogseconde is dus gedefinieerd als een eenheid en dankzij Turner, genaamd de parsec.
Met de parsec gedefinieerd, werd het afleiden en beschrijven van enorme afstanden vergemakkelijkt, want een afstand in parsec kan worden berekend als de reciproke van de parallax hoek in boogseconden (als de parallax hoek 1 boogseconde is, dan is het object 1 pc van de zon. 0,5 boogseconden betekent dat het voorwerp op 2 pc afstand is).
Oorsprong:
De term parsec werd in 1913 bedacht door de Britse astronoom Herbert Hall Turner. Een eenheid van afstand bruikbaar in de astronomie werd gedefinieerd, maar had geen naam, en de 'Astronomer Royal' vroeg om suggesties. Turner's werd aanvaard - parsec wordt afgeleid uit de definitie van de eenheid van de afstand van de zon tot een astronomisch object, die een parallax hoek van één boogseconde heeft
Parallax is het schijnbare verschuiving in de positie van een object wanneer het vanuit verschillende hoeken wordt bekeken. Astronomen gebruiken dit fenomeen om de afstand tot nabijgelegen sterren te meten. Het idee achter de parsec werd voor het eerst voorgesteld door de Britse astronoom Herbert Hall Turner in 1913. Hij stelde voor dat een eenheid van afstand gedefinieerd kon worden als de afstand waarop een object een parallax van één boogseconde zou hebben wanneer het vanaf tegenovergestelde zijden van de baan van de Aarde om de Zon wordt waargenomen.
Het concept van de parsec werd verder ontwikkeld door de Amerikaanse astronoom Harlow Shapley en zijn collega's in de jaren 1920. Ze verfijnden de definitie van de parsec tot gelijk aan 3,26 lichtjaar of ongeveer 31 biljoen kilometer. Deze waarde werd gekozen om berekeningen handiger te maken en om aan te sluiten bij bestaande astronomische metingen.
Veelvoorkomende referenties:
Proxima Centauri - de dichtstbijzijnde ster t.o.v. de Aarde buiten de Zon, is 1,29 parsec ver.
Het centrum van de Melkweg ligt op meer dan 8 kpc van de aarde.
Gebruikscontext:
Algemeen
Naast het gebruik bij het meten van afstanden, spelen parsecs ook een cruciale rol bij het bepalen van de helderheid en grootte van sterren. Door de schijnbare helderheid van een ster te meten en de afstand in parsecs te kennen, kunnen astronomen de absolute helderheid of lichtkracht berekenen. Deze informatie is essentieel voor het begrijpen van de eigenschappen en evolutie van sterren.
Terwijl parsecs voornamelijk worden gebruikt in het vakgebied van de astronomie, worden ze niet vaak tegenkomen in het dagelijks leven. Hun gebruik is echter cruciaal voor astronomen om de uitgestrektheid van het universum te verkennen en te begrijpen.