Kilogramë
Njësi e:
- Masa
- Pesha (në çështje jo-shkencore)
Përdorim mbarëbotëror:
- Global
Përshkrimi:
Kilogrami është njësia e bazë e masës në Sistemin e Njësive Ndërkombëtare, dhe pranohet në jetën e përditshme si një njësi peshe (forca e rëndesës që vepron mbi një objekt të dhënë).
Kilogrami është thuajse ekzaktësisht i barabartë me masën e një litri ujë.
Përkufizim:
Kilogrami është përkufizuar si i barabartë me masën e Prototipit Ndërkombëtarë të Kilogramit (IPK), një bllok aliazhi platin-iridiumi i prodhuar në vitin 1889 dhe i ruajtur në Byronë Ndërkombëtare të Peshës dhe Matjeve në Sevres të Francës .
Vetëm njësia SI, që përkufizohet si një objekt fizik dhe jo si një cilësi fizike themelore që mund të riprodhohet në laboratorë.
Origjina:
Për një periudhë të shkurtër kohe, grejvi (gjithashtu një standard tjetër që u referohet metaleve) u vu në përdorim për të përkufizuar një mijë gram, derisa u zëvendësua nga kilogrami në vitin 1799.
Në vitin 1795, sistemet e metrike të matjes u prezantuan në Francë dhe grami u përkufizua si “pesha absolute e një vëllimi me ujë të pastër të barabartë me një kub të një të një qindës së një metri, dhe në temperaturën e shkrirjes së akullit”.
Kilogrami (i prejardhur nga fjala greke chilioi [mijë] dhe gramma [një peshë e vogël] u cilësua si një njësi matëse e më praktike për peshën e sasive të mëdha në tregti, dhe nisi të përdorej si njësia bazë e masës në të gjitha sistemet metrike të matjes.
Sistemi Ndërkombëtar i njësive (SI) i publikuar në vitin 1960 e përdorte kilogramin si njësinë bazë të masës, dhe është adoptuar thuajse nga çfarë shtet në botë (me vetëm pak raste përjashtuese, siç janë Shtetet e Bashkuara).
Referenca të përbashkëta:
- Një kilogram është përafërsisht pesha e një shisheje një litërshe me pije jo-alkoolike.
- Përgjithësisht sheqeri shitet në pako 1 kg.
- Topi i zakonshëm i basketbollit peshon afërisht 1 kg.
Konteksti i përdorimit:
Kilogrami përdoret botërisht, në mënyrë të përditshme, si një njësi matëse për masën dhe peshën.
Gjithashtu është njësia bazë për masën për të gjitha sistemet m.k.s të matjes, ku metri, kilogrami dhe sekonda përdoren në lidhje me njëra-tjetrën në mënyrë që të përcaktojnë koncepte të tjera, si Njutoni për forcën dhe Paskali për matjen e trysnisë.
Njësitë përbërëse:
- 1 kg = 1000 g (gram)
Shumëfishuesit:
- 1000kg = 1 ton metrik (SHBA: ton metrik)