Metr
Vahidi:
- Uzunluq / məsafə
Ümumdünya üzrə istifadə:
- Metrik sistemin bir hissəsi kimi metr dünyada məsafə vahidi kimi istifadə edilir, əksər məqsədlər üçün istifadə edilən imperial sistemin mövcud olduğu Amerika Birləşmiş Ştatları əsas istisnadır.
Təsvir:
Metr, metr sistemində uzunluq vahididir və Beynəlxalq Vahidlər Sisteminin əsas uzunluq vahididir.
Beynəlxalq Vahidlər Sisteminin və digər m.k.s sistemlərinin (metr, kilometr və saniyəyə əsaslanır) əsas uzunluq vahidi kimi metrdən güc üçün nyuton kimi digər ölçü vahidlərini ayırmağa kömək etmək üçün istifadə olunur.
Tərif:
1 m 1.0936 yard və ya 39.370 inçə bərabərdir.
1983-cü ildən bəri metr rəsmi olaraq 1/299 792 458 saniyə zaman intervalı ərzində vakkumda işığın səyahət etdiyi yolun uzunluğu kimi müəyyən olunmuşdur.
Mənşə:
Onluq əsaslı ölçü vahidi 17-ci əsrin sonunda təklif edildi və metr adı mənası "universal ölçü" olan Yunanca "métron katholikón" sözündən götürülmüşdür.
Metrin ilkin tərifi "bir saniyənin yarım müddəti ilə kəfgirin uzunluğu" olmuşdur. 18-ci əsrdən etibarən "bir kvadrant boyu Yer kürəsinin meridianının uzunluğunun bir milyonda biri" (ekvatordan Şimal Qütbünə qədər məsafə) izahına əsaslanan tərif üstünlük qazanırdı və bu, Fransa 1795-ci ildə metrik sistemi təsdiqləyəndə qəbul edilmiş tərif idi.
Prototip metr zolaqları - əvvəlcə sarı mis, sonra platinium, daha sonra platinium/iridium qarışığı - metrin ardıcıl standartları kimi istehsal olundu. 1960-cı ildə metr radiasiyanın dalğa uzunluğundan istifadə edərək yenidən müəyyən olundu, metri işığın sürəti ilə əlaqələndirən cari tərif 1983-cü ildə qəbul edildi.
Ümumi istinadlar:
- İnsanın orta bpyu təxminən 1,75 m-dir.
- Olimpiyada istifadə olunan qaçıq baryerləri 1 067 m hündürlükdədir.
- Dünyanın ən hündür binası olan (2012-ci ildən) Dubaydakı Bürc Xəlifənin hündürlüyü 828 m-dir.
- Nyu-York Şəhərində yerləşən Empayr Steyt Bildinqin hündürlüyü 381 m-dir.
- Dəmiryol cığırlarının standart ölçüsü (relslər arasında məsafə) 1,435 m-dir.
Komponent vahidləri:
- 1/100 m = bir santimetr
- 1/1000 = bir millimetr
- Həmçinin mikrometr, nanometr, pikometr, femtometr, attometr, zeptometr və yoktometrə baxın.
Bölünənlər:
- Ən geniş istifadə olunan bölünən kilometrdir (1000 m), lakin metrin dekametr (10 m), hekrometr (100 m) və meqametr (bir milyon metr) daxil olmaqla müxtəlif digər BS bölünənləri mövcuddur.
- Metrin ən böyük BS bölünəni yottametrdir (1 000 000 000 000 000 000 000 000 metr).